Có ai hiểu tại sao phượng nở là chia tay, có ai trả lời được tại sao tuổi học trò lại yêu hoa phượng? Hình bóng thầy cô cứ trải dài theo những trang sách nhỏ, bên tấm bảng đen, và trên cả những buổi sớm mai như thế, những buổi sớm mai có màu hoa đỏ lốm đốm in trên bầu trời, trong khoảng sân trường vắng lặng ươm đầy hoa nắng.
Không hiểu từ bao giờ và ai đã có ý tưởng thật hay là trồng những cây phượng nơi trường học. Những bông hoa đỏ thắm như nhắc nhở cái ngày chia tay của niên học đã sắp gần kề. Với tên khác là “Hoa học trò”, mọi người đã gọi hoa phượng với cái tên đầy trìu mến và thân thương như thế. Có lẽ vì phượng đã quá gần gũi và thân thuộc, bởi phượng đơm hoa là báo hiệu mùa hè sắp đến. Mỗi lần hạ đến, sân trường rợp màu thắm đỏ, tiếng ve khắp nẻo râm ran, lũ học trò nghịch ngợm bắt đầu lo lắng về những mùa thi, mắt ướm lên một nỗi buồn chia ly sắp tới…
Phượng vừa là sự khởi đầu, vừa là sự kết thúc. Khởi đầu cho đám học trò còn nhiều năm, kết thúc cho lứa học sinh ra trường. Bởi thế mà phượng mang tính cách của học trò, cũng hồn nhiên, sôi nổi, nồng nhiệt mà cũng không kém phần ưu tư…
Phượng nở nghĩa là hạ sang. Cái chân lý giản đơn của tuổi học trò đầy mơ mộng làm cho hoa phượng trở thành biểu tượng của những nỗi niềm lưu luyến. Hoa phượng mang sắc màu của những buổi hoàng hôn - màu đỏ thắm, làm cho cả một góc sân chợt bừng sáng những tia lửa của tình yêu thương. Mà không yêu thương sao được khi nó báo hiệu rằng người ta sắp phải xa nhau.
Bùi ngùi, nuối tiếc, ngồi ngắm từng cánh phượng lả tả rơi, cảm thấy trong lòng một nổi niềm bâng khuâng khó tả. Nhìn màu đỏ thắm rực hồng của hoa phượng, ta mới thấy hết cái ấm nồng của mùa hạ, cái phập phồng của những kỳ thi.
Xin mượn vài lời thơ nói về loài hoa ấy:
Em đi rồi, chùm phượng cháy trên cao
Đỏ hoe mắt một chiều rớm nắng
Nhấm chùm hoa không chua mà chát đắng
Bước chân đi khập khiễng trước sân trường.
Trước mặt tôi là hoàng hôn
Sau lưng là cánh cửa phòng thi khoá vội
Những bàn ghế, những bảng đen ngập bụi
Tờ giấy vo tròn ném cuối giờ thi…
Chỗ em ngồi còn kia:
Vệt nắng dài in hằng lên ghế
Buổi sáng nào lần đầu đến trễ
Vai run run tay lấm vệt dầu…
Em đi rồi! Chùm phượng đỏ trên cao
Cứ cháy mãi những điều chưa nói hết
Nắng chiều hôm cứ ngời lên nuối tiếc
Giá ngày xưa… Thôi đừng nhắc! Hạ tàn…