LÀM GÌ ĐỂ CÓ MỘT TIẾT SINH HOẠT LỚP ĐẠT HIỆU QUẢ

Giáo dục là dạy dỗ, quá trình giáo dục bao gồm hoạt động dạy học và hoạt động giáo dục. Hai hoạt động này được tiến hành một cách song song, đồng thời và không thể tách rời nhau. Muốn dạy học có hiệu quả thì ngoài việc người dạy phải có kiến thức, phương pháp thì người học cũng cần phải có ý thức tập trung chú ý, tư duy và hợp tác. Hay nói cách khác thì muốn quá trình dạy học có hiệu quả cao thì cần phải xây dựng nề nếp, phẩm cách, ý thức của người học. Nếu người dạy có trình độ uyên bác, có phương pháp sáng tạo, vận dụng linh hoạt nhưng người học không tập trung, không hợp tác thì quá trình dạy học ắt sẽ không có kết quả. Nói một cách sát thực nhất, muốn học sinh học tập có chất lượng thì người giáo viên cần tiến hành song cùng giữa việc dạy học và công tác chủ nhiệm lớp. Một trong những hoạt động chính của công tác chủ nhiệm lớp là tổ chức tiết sinh hoạt lớp cuối tuần cho học sinh.  
Hoạt động tập thể cuối tuần là một hình thức tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, là hoạt động tập thể học sinh sau một tuần do các em tự tổ chức và điều khiển. Trong tiết này, giáo viên chủ nhiệm lớp giữ vai trò cố vấn giúp học sinh, cùng các em tham gia vào những hoạt động cụ thể.
      Một giờ sinh hoạt lớp của lớp tôi được diễn ra theo trình tự sau :
      1. Khởi động : Phần này gồm các nội dung cần thực hiện:
Một là cần thay đổi không gian lớp học một chút như : bố trí lại bàn ghế tạo không gian thoáng đạt. Theo tôi cần bố trí theo mô hình chữ U để khoảng giữa là nơi các em biểu diễn các tiết mục văn nghệ. Đồng thời, các em đều nhìn thấy tất cả các bạn trong lớp. Tránh tình trạng ngồi theo 3 dãy bàn mà hằng ngày các em ngồi học tập. Vì ngồi như thế sẽ hạn chế tầm quan sát của các em. Chẳng hạn: khi có em ở cuối các dãy bàn phát biểu ý kiến, những em ngồi ở bàn đầu của các dãy sẽ khôngBởi lẽ, đặc điểm của học sinh tiểu học là ghi nhớ có hình ảnh.
Hai là tạo không khí thân thiện, cởi mở cho tiết học. Có thể bắt đầu bằng một bài hát tập thể, một trò chơi hoặc một tình huống sư phạm tạo không khí vui vẻ cho lớp học.
       2. Đánh giá kết quả các hoạt động trong tuần :
     - Các tổ trưởng lần lượt báo cáo hoạt động của tổ bao gồm: học tập, thực hiện nội quy nhà trường, các phong trào thi đua, vấn đề kỉ luật, các sự kiện, sự việc có liên quan đến tinh thần và ý thức phấn đấu của lớp. Nội dung này cần đảm bảo tính chính xác, công bằng, khách quan. Muốn thế, giáo viên cần trang bị cho các tổ trưởng sổ tay ghi chép và hướng dẫn cách theo dõi, ghi chép thường xuyên, hiệu quả nếu không sẽ phản tác dụng. Chẳng hạn: có tổ trưởng vì quá tích cực theo dõi mà lơ đãng việc theo dõi, tiếp thu bài. Do đó, công tác ghi chép chỉ được thực hiện trong giờ ra chơi hoặc cuối buổi học. Đặc biệt, giáo viên phải xem trước sổ ghi chép tổng kết hoạt động trong tuần để có những định hướng kịp thời.
  - Lớp trưởng đánh giá chung các mặt hoạt động trong tuần dựa trên cơ sở theo dõi của các tổ trưởng. Đồng thời đưa ra nhận xét của bản thân.
   - Giáo viên chủ nhiệm căn cứ theo kết quả đánh giá của các tổ trưởng, của lớp trưởng và kết quả quan sát, theo dõi của mình thông qua các giờ trực tiếp giảng dạy để đưa ra kết luận cuối cùng. Trên cơ sở đó, giáo viên yêu cầu học sinh bình chọn cá nhân xuất sắc trong tuần để tập thể tuyên dương và nhẹ nhàng khuyên bảo các cá nhân có những thiếu sót trong học tập và rèn luyện.
   - Công tác tuyên dương học sinh cần được tiến hành trong không khí trang trọng. Bằng cách cho các em được tuyên dương bước lên phía trước để tất cả các bạn cùng nhìn thấy và cho cả lớp vỗ tay tán thưởng. Công tác nhắc nhở khuyết điểm cần được tiến hành một cách nhẹ nhàng, tránh nặng nề gây ức chế cho học sinh. Vì vậy giáo viên chỉ cần nêu ra khuyết điểm, chỉ ra hướng khắc phục và tỏ rõ ý tin tưởng vào sự phấn đấu của các em.
   - Giáo viên chủ nhiệm căn cứ theo kết quả đánh giá của các tổ trưởng, của lớp trưởng và kết quả quan sát, theo dõi của mình thông qua các giờ trực tiếp giảng dạy để đưa ra kết luận cuối cùng. Trên cơ sở đó, giáo viên yêu cầu học sinh bình chọn cá nhân xuất sắc trong tuần để tập thể tuyên dương và nhẹ nhàng khuyên bảo các cá nhân có những thiếu sót trong học tập và rèn luyện.
   - Công tác tuyên dương học sinh cần được tiến hành trong không khí trang trọng. Bằng cách cho các em được tuyên dương bước lên phía trước để tất cả các bạn cùng nhìn thấy và cho cả lớp vỗ tay tán thưởng. Công tác nhắc nhở khuyết điểm cần được tiến hành một cách nhẹ nhàng, tránh nặng nề gây ức chế cho học sinh. Vì vậy giáo viên chỉ cần nêu ra khuyết điểm, chỉ ra hướng khắc phục và tỏ rõ ý tin tưởng vào sự phấn đấu của các em.
   3 . Nêu phương hướng hoạt động tuần tới :
- Giáo viên cần triển khai các hoạt động cần thực hiện trong tuần tới. Nội dung này, giáo viên cần chuẩn bị thật đầy đủ, chi tiết, rõ ràng. Đồng thời giao trách nhiệm cụ thể cho từng cá nhân phụ trách. Sau đó tổ chức đăng kí thi đua giữa các tổ học sinh, giữa các thành viên trong lớp theo một chủ đề nào đó.
- Điều đặc biệt trong hoạt động này là ý kiến của các thành viên trong lớp về nội dung hoạt động đã triển khai. Tránh tình trạng giáo viên chỉ việc triển khai còn học sinh chỉ biết thực hiện. Có như thế thì kế hoạch mới mang tính toàn diện, thể hiện sự đồng thuận cao và chắc chắn việc thực hiện các nội dung kế hoạch được thuận lợi và mang lại hiệu quả.
- Điểm mấu chốt là việc biểu quyết các nội dung kế hoạch. Đây được xem là khâu cuối cùng và mang tính chất quyết định của việc xây dựng kế hoạch hoạt động cho tuần tới.
4, Tổ chức trò chơi
Đây cũng là một nội dung được thực hiện thường xuyên trong các giờ sinh hoạt lớp. Có thể tổ chức bằng hình thức thi đua giữa các tổ hoặc biểu diễn luân phiên. Giáo viên cần đưa ra chủ đề, loại hình nghệ thuật hàng tuần để các em có sự chuẩn bị. Đây chính là một trong những nội dung thường xuyên trong khi xây dựng kế hoạch cho tuần tới.
5,Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp :
  Để thực hiện tốt những nội dung trên, tôi đã hướng dẫn học sinh chuẩn bị tiết sinh hoạt lớp trong tuần như sau : 
    *Giao việc cho cán bộ lớp :
  Đây là một trong những việc đầu tiên khi tôi nhận lớp. Thông qua nghiên cứu hồ sơ học sinh, gặp gỡ giáo viên chủ nhiệm cũ, đặc biệt quan sát hằng ngày, tôi chọn ra những em có năng lực quản lí lớp học, có khả năng giao tiếp và tích cực tham gia công việc chung, học lực tương đối để giao nhiệm vụ như lớp trưởng, tổ trưởng, tổ phó. Chọn một bạn học giỏi nhất lớp nhiệm vụ lớp phó học tập. Sau đó, tôi giao nhiệm vụ cụ thể cho từng em : 
    - Lớp trưởng phụ trách chung mọi mặt của lớp.
    - Lớp phó học tập theo dõi chung và giúp đỡ các bạn về mặt học tập.
    - Các tổ phó giúp đỡ tổ trưởng theo dõi mọi hoạt của tổ mình.
     Các thành viên trên được cấp một sổ ghi chép mọi hoạt động của tổ hoặc của lớp.
    Tôi thường xuyên nhắc nhở học sinh ghi chép và kiểm tra kịp thời ; yêu cầu học sinh ghi rõ nội dung và thời gian các cá nhân có những việc làm tốt, những hiện tượng cần nhắc nhở. Để giúp các tổ trưởng, lớp trưởng, lớp phó dễ dàng ghi chép 
    Tiết sinh hoạt lớp ở đây chính là một dạng của hoạt động ngoài giờ lên lớp. Tiết sinh hoạt lớp tiến hành đánh giá các hoạt động, các công việc của lớp được diễn ra trong tuần, tháng, học kì. Các nhiệm vụ chủ yếu của trường, của lớp được phổ biến trong tiết học. Tiết sinh hoạt cuối tuần là một hình thức tổ chức giáo dục tự quản cho học sinh và là một trong những biện pháp cơ bản góp phần xây dựng tập thể học sinh đoàn kết. Đây cũng là dịp để học sinh làm quen với nhiều loại hình hoạt động khác nhau, giúp các em phát triển các kĩ năng cơ bản và cần thiết của người học sinh tiểu học. Vì thế nó giữ một vị trí quan trọng trong việc chuyển giao nhiệm vụ của nhà trường tới từng lớp một cách kịp thời và chính xác